Cây xanh (Phần 1)

28/03/2023

Nguyễn Thông

28-3-2023

Nhân vụ người ta đang lôi cổ Nguyễn Đức Chung cựu đô trưởng Hà Nội ra hạch tội liên quan tới trồng cây, nhà cháu chẳng nghỉ trưa, biên mấy chữ.

Cây xanh là hình ảnh đặc trưng của vùng nhiệt đới. Nhẽ ra cần phải gìn giữ, bảo vệ, nâng niu nó thì người ta (đám cai trị xứ này) làm ngược lại, cứ phá thật lực, phá cho bằng hết.

Lấy danh nghĩa phát triển, thực hiện dự án này nọ, họ không bao giờ tìm giải pháp tốt nhất để cứu cây xanh, mà chỉ nhăm nhăm tạo dựng những cục bê tông. Ví dụ rõ nhất, nếu ai ở Sài Gòn cách nay khoảng chục năm về trước sẽ thấy tiếc đến ngẩn ngơ oặt người khi họ chặt phá những hàng xà cừ trăm mấy chục tuổi trên đường Cường Để – Đinh Tiên Hoàng cũ (sau được đổi tên thành Tôn Đức Thắng) để làm lại đường. Đứa học trò cũ của tôi tòng sự ở trường Tổng hợp (cũ) quen với hàng cây suốt nửa đời người, than thở thầy ạ, ngó họ văng cái cưa máy vào gốc cây sần sùi u mấu to mấy người ôm, em có cảm giác họ chém ngang người em chứ không phải hạ cây.

Trên đường phố Sài Gòn có những cây dầu, cây sao, cây xà cừ trồng từ thời Pháp cần được coi như cây di sản, thứ tài sản quốc gia, phải bảo vệ cho bằng được. Chẳng hạn cây dầu vĩ đại trên đường Nguyễn Đình Chiểu, gần ngã tư giao cắt với Hai Bà Trưng (nghe nói có một ông rất to “chiếm” được ngôi biệt thự gần đó, bắt dẹp cả cây xăng ở gần để đảm bảo an toàn cho quan lớn, giờ hết làm to rồi nhưng không thấy trả lại nhà cho nhà nước; nghe tôi kể, lão hàng xóm nhà tôi bảo loại tham quan ấy có mà đầy). Hay con đường dầu cổ thụ sóng đôi Minh Mạng cũ, đường Ngô Gia Tự bây giờ, ngang nhà thờ thánh nữ Jeanne d’Arc, kỳ quan chứ không phải chỉ là cây phố bình thường…

Ông bạn tôi, nhà báo Đoàn Xuân Hải, một gã nghiện xê dịch, từng đi tung hoành khắp thế giới, hộ chiếu đổi xoành xoạch bởi cứ một thời gian là hết chỗ để thị thực vi sa vi siếc, có lần kể tôi nghe sự lạ ở Israel. Kể rằng, cái xứ chỉ có cát khô, nóng cháy, sa mạc như thế, người ta quý cây xanh như vàng. Ai mà đụng đến cây xanh bị đi tù chứ chả bỡn. Nước nôi quý hiếm, thiếu thốn, nên người ta tính từng giọt. Mỗi gốc cây đều có đường dẫn nước tới tận nơi, tưới tắm không trượt ra ngoài giọt nào. Trong cái nắng cái nóng dữ dội, cả đất nước thần kỳ này là một màu xanh mát mắt. Chỉ riêng điều đó đã là thứ đẳng cấp mà các quốc gia khác theo được còn khướt.

Nghe lão bạn kể, tôi ngẩn người. Mình chỉ gà què ăn quẩn cối xay, cả đời không đi tới đâu trừ mỗn lần mò sang Thái Lan, hộ chiếu xài một lần rồi hết hạn, thấy phục quá. Tặc lưỡi, khen người Do Thái chẳng khác gì khen phò mã tốt áo, khen mèo dài đuôi.

Lại bần thần nghĩ về cây cối xứ mình. Đã có thời việc chặt cây, phá rừng được nhà cai trị ban thành chính sách.

(Còn tiếp)