Thấy gì qua buổi họp báo

13/01/2023

Dương Quốc Chính

12-1-2023

Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh: Truyền hình Quốc hội

Chiều nay, Trường HUFLIT và Trung tâm huấn luyện quân sự Quân khu 7 có tổ chức họp báo. Thông tin từ hai nhân vật mình cho là có ý nghĩa nhất là từ ông Sơn (chủ nhiệm chính trị của Trung tâm) và em sinh viên (SV) quay clip gào thét có tên Thu (FB Thu Tai Tran)? Một em sinh viên khác ngồi cạnh Thu trong buổi họp báo được ông Sơn cho là em sinh viên bị mất tiền, thì lại không nói câu nào?

Chúng ta cần hiểu là thông tin từ ông Sơn là nguồn tin thứ cấp, do ông ấy không hề có mặt để chứng kiến vụ việc. Ông Sơn là người được cấp dưới báo cáo nội dung rồi tổng hợp lại để nói với báo chí. Vì thế không chắc là những gì ông ấy nói là chuẩn hết mà có thể qua xào nấu độ chế. Thực tế những cái ông nói cũng có độ vênh với em Thu.

Em Thu là một nguồn tin sơ cấp, là nguồn được chứng kiến vụ việc, nhưng chỉ chứng kiến từ khá xa, cách một khoảng sân rộng, ở tòa nhà đối diện. Những cái Thu nói ra là sự nhào trộn giữa nguồn sơ cấp và nguồn thứ cấp (do thầy nói lại, thầy ở đây là bộ đội). Cần phân biệt hai nguồn tin này vì nguồn thứ cấp cũng có thể được xào nấu lại.

Chỉ có thể có duy nhất em SV còn lại, em mất tiền, có lẽ chứng kiến vụ việc trực tiếp, nhưng lại không được nói. Tại sao vậy?!

Em Nguyễn Cửu Hồng Hà (tên do ông Sơn tiết lộ) là người la hét, được cho là đang bị sang chấn tâm lý, trầm cảm, không muốn gặp ai, nên không có mặt ở buổi họp báo. Ông Sơn cho rằng có thể sau này em sẽ lộ diện. Chúng ta tạm tin tưởng vào lý do không có mặt này.

Ông Sơn kể lại câu chuyện có nội dung khớp với em Thu ở các chi tiết thứ cấp sau:

Em Hà bị các bạn nghi là ăn trộm tiền của một bạn khác (có nguồn bảo 1,4 triệu đồng, có nguồn bảo 2 triệu đồng) và bị chất vấn. Hà uất ức và cho là bị nghi oan nên chạy ra ngoài hành lang la hét ầm ĩ, do bị trầm cảm và sang chấn tâm lý. Sau đó các giáo viên đã lên đưa em này xuống phòng y tế rồi gọi gia đình đến đón về trong đêm.

Tuy nhiên em Thu nói thêm các chi tiết mà ông Sơn không nói, đó là:

Hà gào thét và nhảy xuống (lao ra ngoài lan can), sau đó Thu sửa lại là muốn nhảy xuống và được các bạn ngăn cản. Mọi người phải KHIÊNG Hà xuống và Thu có quay video cảnh Hà la hét và được khiêng ở dưới sân. Tức là Thu quay hai video là cảnh la hét và cảnh khiêng Hà. Trong khi ông Sơn cho rằng cảnh khiêng là không phải quay ở Trung tâm huấn luyện. Thu bảo một lúc sau thấy Hà vẫn đi lại bình thường.

Thu kể là có hỏi bạn đứng gác chung là “Hình như bị hiếp dâm hả?” Tại sao Thu lại hỏi câu đó? Bạn nghe tiếng la hét thì nghĩ tới chuyện gì, có nghĩ tới cảnh hiếp dâm không? Phải chăng Thu bị ám ảnh hay được cảnh báo trước chuyện này? Nếu là mình mà thấy cảnh la hét của ai đó sẽ nghĩ tới việc họ đang bị đánh, bị đe dọa, chứ không nghĩ tới hiếp dâm.

Ông Sơn giải thích về tiếng đàn ông lẫn trong tiếng gào thét là âm thanh do bọn phản động cắt ghép (ông này công nhận phần hình ảnh là thật). Tuy nhiên em Thu nói rằng chỉ chia sẻ clip đó cho hai bạn gác cùng và một bạn nam khác. Như vậy cơ quan điều tra dễ dàng biết được kẻ nào cắt ghép và tung lên mạng vì có bốn người có video này thôi. Lẽ ra họ cấp luôn video gốc lấy từ điện thoại của Thu cho báo chí để dư luận đỡ thắc mắc chuyện cắt ghép này. Mong rằng kẻ tung clip cắt ghép này sớm bị bắt để làm rõ mục đích. Đây chính là manh mối điều tra.

Câu chuyện thứ cấp của Thu ta không bàn, vì Thu chỉ nghe lại rồi kể, thông tin sơ cấp có điều đáng chú ý là có sự trùng hợp tương đối giữa Thu và tin lan truyền trên mạng, đó là chi tiết Thu hỏi bạn về hiếp dâm, về chi tiết bạn Hồng Hà được ngăn cản tự tử. Tin trên mạng về SV thứ hai tự tử hụt cũng vậy, bạn này bị thương và cũng được gia đình đưa về. Hai trường hợp này có một số chi tiết tương đối trùng khớp.

Các câu hỏi đặt ra:

Tại sao không có bất cứ một SV nào chứng kiến vụ việc ở bên cạnh Hồng Hà được mời tới gặp báo chí? Không lẽ họ bị trầm cảm và sang chấn tâm lý hết? Mình dự là không thể có ít người chứng kiến, nếu lời kể thứ cấp của hai người là chính xác (Hà đang bị các bạn tra vấn). Ít nhất là bạn mất tiền có tham dự nhưng tại sao không được nói gì? Nguồn thứ cấp liệu có đáng tin cậy?

Tại sao Thu hỏi bạn là “Hình như bị hiếp dâm hả?”

Tại sao Hồng Hà chỉ vì bị nghi ngờ lấy có 1,4 triệu đồng mà có thể sang chấn tâm lý la hét ầm ĩ ghê rợn và đòi nhảy lầu? Hay còn một nguyên nhân khác khiến Hà bị sang chấn tâm lý?

Tại sao sang chấn tâm lý mà lại phải khiêng xuống tầng trệt, có què đâu, nhưng lúc sau lại đi lại được bình thường?!

Tóm lại, chúng ta không nên quá dễ dàng tin vào nguồn không chính thống hay phản động và cũng không nên tin ngay lập tức vào nguồn chính thống, vào báo chí cách mạng, thậm chí cả Công an, Quân đội. Tất cả thông tin đều cần phải được phân tích xem khả năng tin cậy tới đâu.

Về chuyện hiếp dâm tập thể, mình cho là cũng không hề dễ để thực hiện được ở trong tòa nhà dạng ký túc xá/doanh trại đông người, nhưng vẫn có xác suất xảy ra được. Vì lúc đó khá muộn, tầm 10h30 tối (Thu kể lại). Chuyện này nên là một nghi vấn và chưa nên vội tin ngay.

Nhưng khả năng bị hiếp dâm dẫn đến sang chấn tâm lý dẫn tới nhảy lầu thì hợp logic hơn là bị nghi ngờ lấy 1,4 triệu đồng. Biết đâu hai vụ này là một thì sao? Tức là Hà bị lính lôi vào phòng tra khảo do bị nghi ngờ ăn cắp và lúc tra khảo thì có hành vi xúc phạm kiểu lột quần áo để tìm tiền và lạm dụng tình dục, chưa chắc là hiếp dâm. Có thể thế nên không có nhân chứng là SV chứng kiến vụ việc? SV tung tin lên page của trường HUFLIT chắc chỉ thấy từ xa nên hiểu nhầm là vụ hiếp dâm nhưng thực tế là tra khảo và lạm dụng tình dục (gần như hiếp dâm).

Còn cái chết thì chưa chắc đã có, có thể chỉ có một SV la hét đòi nhảy lầu vì lý do trên nhưng được cứu thì sao? Mình cho là SV “tố giác” chuyện này, nếu có, thì cũng chỉ chứng kiến vụ việc từ khá xa, có thể là tòa nhà khác, nên thông tin khó chính xác, có thể thấy cảnh khiêng người thì tưởng có SV chết? Hoặc tình huống khác là SV Hà kia đã nhảy lầu rồi nhưng không chết và đã được đưa đi cấp cứu.

Các giả thiết trên của mình chỉ là phỏng đoán để đưa ra tình huống hợp logic hơn, cho khớp với thông tin có được từ buổi họp báo. Nếu sau này có thêm các thông tin khác thì mình sẽ phân tích, xâu chuỗi thêm để dự đoán sự thật.

Về cái chết, mình vẫn tin là rất khó để lấp liếm biến có thành không. Có thể không có cái chết nhưng vẫn có nhảy lầu mà không chết. Có thể không có nhảy lầu vẫn có dự định nhảy lầu do bị hiếp dâm. Có thể không bị hiếp dâm bởi 12 chú lính thì vẫn có thể là vài chú. Có thể không không có hiếp dâm nhưng vẫn có tra khảo và lạm dụng tình dục.

Tóm lại những chuyện này cần có cuộc điều tra bởi cơ quan điều tra. Cái chính là cần có cuộc điều tra khách quan, thì mới biết được sự thật. Còn thông tin từ ông Chủ nhiệm chính trị không thể mặc nhiên coi là sự thật được.

Mình vẫn bảo lưu quan điểm là hai SV được cho là mất tiền và ăn trộm tiền là mấu chốt vụ việc. Nhưng trường lại đưa vào diện phải bảo mật thông tin, nên bí ẩn vẫn nằm ở đó. Chừng nào họ chưa được thẩm vấn thì sự thật vẫn còn ở đâu đó chứ không phải từ mồm các thầy. Ngoài ra việc tìm được kẻ được cho là cắt ghép lồng tiếng video cũng là manh mối quan trọng. Nếu không tìm ra tức là không có chuyện đó.