Hai án oan của Báo Sạch

30/01/2022

Trịnh Hữu Long

30-1-2022

Nhóm Báo Sạch từ chỗ kêu oan cho Hồ Duy Hải – trớ trêu thay, như nhiều bạn đã nói – lại trở thành nạn nhân của ít nhất hai vụ án oan.

Một án oan do chính quyền ép phải chịu. Oan này là oan không thể oan hơn vì bản chất Điều 331 Bộ luật Hình sự đã là điều luật hoàn toàn phi lý.

Một án oan do một bộ phận dư luận áp cho. Đó là cái án “báo bẩn”, với cáo buộc núp bóng báo chí để ăn tiền doanh nghiệp đánh phá người này người kia. Án này có nhiều chi tiết mù mờ, không rõ trắng đen, nên càng dễ chụp hơn. Thực ra mọi thứ rất rõ ràng nếu bóc tách vấn đề ra:

– Nhận tiền doanh nghiệp để làm truyền thông cho họ chưa bao giờ là vi phạm pháp luật, bất kể là vi phạm hình sự hay hành chính. Đây thực chất còn là một nghề hoàn toàn bình thường ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Nếu Báo Sạch có hợp đồng truyền thông như vậy thật (tôi không biết có hay không) thì cũng hoàn toàn bình thường. Việc cáo trạng đưa thông tin này vào là hoàn toàn vô nghĩa về mặt pháp lý.

– Nếu Báo Sạch có mập mờ giữa báo chí và truyền thông thì cũng chỉ đáng phê phán về đạo đức nghề nghiệp. Về mặt chuyên môn, tôi nghĩ Báo Sạch nên làm tốt hơn trong việc làm rõ mô hình hoạt động và nguồn thu của mình để độc giả đỡ nhầm lẫn.

Đáng tiếc, mọi thứ còn đi xa hơn nữa khi nhiều người không hiểu lấy thông tin ở đâu ra cáo buộc Lê Thế Thắng ăn tiền của Vingroup; rồi sau đó họ lặng lẽ gỡ/sửa thông tin đi mà không có một lời xin lỗi hay đính chính. Nay phiên toàn phúc thẩm đã xong, y án, Lê Thế Thắng ở nhà chờ ngày thi hành án 3 năm tù, và cái án oan nhận tiền Vingroup vẫn treo trên cổ chưa biết bao giờ được giải oan.

Chúng ta không bao giờ biết được sự thật và toàn bộ sự thật của bất kỳ việc gì. Chuyện duy nhất ta có thể làm là cẩn trọng tối đa khi đưa tin và khi đeo gông vào cổ người khác, vì đó là cái nhớp sẽ theo họ cả đời, thậm chí con cái vợ chồng họ cũng phải chịu lây. Hòn đá ném đi dù có thu lại được thì nạn nhân cũng đã sứt đầu mẻ trán.

Tôi thấy không công bằng cho Báo Sạch khi chuyện họ làm truyền thông cho doanh nghiệp (nếu có) bị ác quỷ hóa và thậm chí còn bị vu khống, trong khi lại lờ đi cái oan tày trời họ phải chịu với Điều 331.

Trong khi đó, việc đáng ra phải làm là lên án bản án bất công và trân trọng những đóng góp lớn lao của họ trong việc điều tra hàng loạt vụ án, vụ việc oan ức như vụ Hồ Duy Hải. Để đóng góp được tới đó, cái giá mỗi người trong số họ phải trả là hàng năm tù và vô cùng nhiều hệ lụy vật chất lẫn tinh thần.

Chẳng phải vì quen biết với vài người trong nhóm mà tôi bênh. Tôi thậm chí còn va chạm với anh Trung Bảo vài lần trên Facebook vì bất đồng quan điểm. Nhưng oan thì vẫn là oan. Hãy công bằng với họ.