Tướng Colin Powell không còn nữa và đảng Cộng hòa của ông cũng đang chết theo

19/10/2021

Bùi K. Nguyên

19-10-2021

Tướng Colin Powell. Ảnh trên mạng

“Sự thành công là kết quả của sự hoàn hảo, chăm chỉ, học hỏi từ sự thất bại, lòng trung thành, và tính kiên trì” – Colin Powell

Tướng Colin Powell qua đời hôm 18-10-2021 do biến chứng Covid-19, hưởng thọ 84 tuổi. Trước đó, ông bị bệnh Pakinson và đang chữa bệnh multiple myeloma, một loại ung thư máu. Việc điều trị làm sức đề kháng của ông yếu đi, không đủ sức chống lại Covid-19, mặc dù ông đã được chích ngừa hai mũi.

Từ một người lính đánh trận ở Việt Nam, ông Powell trở thành một người tiên phong, một vị lãnh đạo quan trọng trong chính phủ Cộng hòa. Ông là người da đen đầu tiên làm cố vấn an ninh quốc gia cho Tổng thống Reagan và là Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân trẻ nhất dưới thời Tổng thống George H.W. Bush (Bush cha). Ông giữ chức Ngoại trưởng Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống George W. Bush (Bush con), và được ông Bush ca ngợi là “một công chức tài giỏi mà ai cũng kính trọng ở trong và ngoài nước”.

Lỗi bất cẩn nhất của Tướng Powell là vụ báo cáo ở Liên Hiệp Quốc, dựa theo thông tin tình báo sai lầm của Mỹ lúc đó, rằng Iraq đã giấu vũ khí hủy diệt hàng loạt. Chuyện này khiến quân đội Hoa Kỳ tấn công Iraq, kéo dài cuộc chiến 8 năm liền dưới thời Bush con mà không tìm ra vũ khí hủy diệt. Ông Powell từng công nhận điều đó đã để lại một vết nhơ trong sự nghiệp nổi bật của ông.

Năm 1996, ông Powell không muốn trở thành ứng cử viên tổng thống cho đảng Cộng Hòa. Ông nghĩ, ông “có thể giúp đảng của Lincoln đi gần tới một tinh thần của Lincoln: Một khuynh hướng rõ ràng cho những vấn đề về chủng tộc, cơ hội, và sự an lạc xã hội”. Ông đã bầu cho Barack Obama vào năm 2008, khen Obama là “một người có thể biến đổi xã hội, một thế hệ mới bước ra sân khấu thế giới và Hoa Kỳ”.

Lúc đó, ông Powell nói rằng, đảng Cộng hòa “thiên hữu nhiều hơn là tôi muốn thấy…” Nhưng ông vẫn coi mình là một thành viên của đảng Cộng hòa.

Ông ủng hộ Obama lần nữa trong 2012, nói rằng: “Tôi nghĩ tôi là một thành viên Cộng hòa trung dung và dường như những người đó từ từ biến mất… Những thành viên Cộng hòa mà tôi làm việc là Tổng thống Reagan, Tổng thống Bush 41, những người giỏi về hòa giải như Howard Baker, những người bảo thủ, những người muốn đưa tới quan điểm bảo thủ của họ, nhưng cuối cùng, họ biết họ phải tìm một cơ sở để thương lượng. Thương lượng là cách mà đất nước mình vận hành”.

Sự trỗi dậy của Donald Trump, một người hung hăng, chống lại những quan chức chính trị lâu năm trong đảng Cộng hòa mà Powell đã từng noi gương, là điều mà ông tướng bốn sao này chán nản nhất. Powell đã gọi Trump là một “sự nhục nhã của quốc gia” và một “kẻ hạ đẳng của thế giới”. Các emails của ông bị hacked hồi tháng 9-2016, tiết lộ rằng: Powell nghĩ Trump đang cầm đầu một phong trào phân biệt chủng tộc. Tháng 10 năm đó, Powell nói ông sẽ bầu cho bà Hillary Clinton.

Tháng 6-2020, Powell cũng nói ông sẽ bầu cho Joe Biden làm tổng thống. Sau cuôc bạo loạn ngày 6/1 tại điện Capitol, Powell công nhận rằng, đảng Cộng hòa của ông đã rời xa quan niệm của ông. Powell nói với ký giả Fareed Zakaria trong một cuộc nói chuyện trên đài CNN: “Tôi không thể nào coi tôi là đồng viên (fellow) của đảng Cộng hòa. Bây giờ tôi chả là đồng viên của một cái gì hết. Tôi chỉ là một người dân đã bầu cho đảng Cộng hòa, đảng Dân chủ, trong suốt sự nghiệp của tôi, và bây giờ tôi chỉ muốn phục vụ cho đất nước tôi, mà không quan tâm đến đảng phái”.

Powell nói thêm rằng, các thành viên Cộng hòa “đáng lẽ phải khôn ngoan hơn” thay vì bám theo Trump. Nhưng “họ quá lo ngại về sự nghiệp chính trị của họ, không ai muốn liều mạng rời bỏ sự nghiệp chính trị của mình” bằng cách nói ngược lại với ông ta.

Sự xa rời của Powell khỏi một đảng phái mà ông đã chọn cho chính mình gần suốt cuộc đời ông, cho chúng ta thấy mức độ biến tướng của đảng Cộng hòa ra sao. Điều này nói lên câu chuyện của một đảng mà đã từng chấp nhận và điều chỉnh các chính sách cho phù hợp với sự thay đổi của nước Mỹ, rồi trở thành một đảng đi ủng hộ một nhân vật quá tệ hại như Donald Trump.

Thật ra, thời gian Trump là đảng viên Cộng hòa ngắn hơn nhiều so với Powell. Thế nhưng, ý tưởng về một đảng “Cộng hòa dung dung” theo khuôn mẫu của Powell đã biến mất hoàn toàn khỏi chính trường của đảng Cộng hòa. Cái chết của Tướng Powell xảy ra cùng với sự suy tàn của “đảng Cộng hòa kiểu cũ”, đảng mà ông từng là một thành viên trung thành trước đây.

Như Thomas Mann và Norman Ornstein viết trong một nghiên cứu rất quan trọng hồi năm 2012: “Đảng Cộng hòa đã trở thành một phái nổi dậy ngoài lề trong nền chính trị Mỹ. Nó cực đoan về mặt ý thức hệ; khinh miệt sự hòa giải; không bị lay chuyển bởi sự hiểu biết thông thường về dữ kiện, chứng cớ, và khoa học; và nó coi thường sự hợp pháp của phái đối lập chính trị“.

Colin Powell đã không rời xa Đảng Cộng hòa mà đảng Cộng hòa đã rời khỏi ông. Và đó là sự mất mát rất lớn của họ. Tuy vậy, sự nghiệp của Tướng Colin Powell sẽ được ghi nhớ trong lịch sử Hoa Kỳ như một kho tàng quý báu, “giúp một thế hệ thanh niên có hoài vọng cao hơn”, như lời của Tổng thống Obama nói.

Tướng Powell không xuất thân từ một gia đình có quyền lực. Trong sách “My American Journey”, ông viết: “Đời tôi là câu chuyện của một cậu bé da đen, không nhiều hứa hẹn, lớn lên từ một gia đình di dân với các phương tiện giới hạn ở miền nam của Bronx”.

Colin Powell đã thể hiện thành đạt trong cuộc đời của ông qua câu châm ngôn của chính mình: “Sự thành công là kết quả của sự hoàn hảo, chăm chỉ, học hỏi từ sự thất bại, lòng trung thành, và tính kiên trì”. Nguyên văn: “Success is the result of perfection, hard work, learning from failure, loyalty, and persistence.”

______

Tham khảo

– Colin Powell says he ‘can no longer call himself a Republican.’ New York Times – Azi Paybarah: https://www.nytimes.com/2021/10/18/us/colin-powell-gop.html

– Colin Powell dies: https://www.cnn.com/politics/live-news/colin-powell-dies-10-18-21/index.html

– The Colin Powell Republican no longer exists in the Republican Party – Chris Cillizza: https://www.cnn.com/2021/10/18/politics/republican-party-colin-powell-donald-trump/index.html