Nghị sĩ EU đòi nghị viện châu Âu can thiệp, trả tự do cho nhà báo Mai Phan Lợi và LS Đặng Đình Bách

19/07/2021

Vũ Ngọc Chi dịch

19-7-2021

Lời người dịch: Nhóm Tư vấn Nội địa EU lên án Việt Nam về việc Nhà báo Mai Phan Lợi và Luật sư Đặng Đình Bách bị bắt giữ và khởi tố, đồng thời Nghị sĩ EU Saskia Bricmont đòi nghị viện châu Âu can thiệp trả tự do cho nhà báo Mai Phan Lợi, luật sư Đặng Đình Bách và các tù nhân lương tâm khác. Sau đây là bản dịch:

Denis Redonnet

Rue de la Loi 170

CHAR 07/034

B-1049 Brussels

Belgium

Giorgio Aliberti

24th floor, West wing, Lotte Center Hanoi

54 Lieu Giai street, Ba Dinh district, Hanoi

Vietnam

cc: Gunnar Wiegand, Giám đốc điều hành khu vực Châu Á và Thái Bình Dương, EEAS

David Daly, Trưởng bộ phận Đông Nam Á, EEAS

Peter Berz, Trưởng đơn vị C2, Thương mại DG, Ủy ban Châu Âu

Mariella Cantagalli, Quan hệ thương mại với Việt Nam, Thương mại DG, Ủy ban Châu Âu

Bernd Lange, Chủ tịch Ủy ban Thương mại Quốc tế, Nghị viện Châu Âu

Marie Arena, Chủ tịch Ủy ban Nhân quyền, Nghị viện Châu Âu

Judith Kirton-Darling, Chủ tịch Nhóm Tư vấn Nội địa EU

Brussels, ngày 15 tháng 7 năm 2021

Về việc Việt Nam vi phạm cam kết EVFTA

Kính gửi Giám đốc Thực thi Thương mại,

Tôi viết thư này để thông báo cho quý vị về việc các cơ quan chức năng Việt Nam vi phạm một yếu tố quan trọng của hiệp định thương mại tự do.

Việc các Bên thành lập Nhóm tư vấn trong nước (DAG) là một công cụ thiết yếu để đảm bảo tất cả các bên liên quan đều sở hữu thỏa thuận thương mại và giám sát việc thực hiện thỏa thuận này, đặc biệt là chương Thương mại và Phát triển bền vững.

Trong khi đồng ý với FTA Việt Nam-EU, Nghị viện Châu Âu đã tỏ ra rõ ràng và mạnh mẽ về kỳ vọng của chúng ta khi nói đến DAG:

“[Nghị viện Châu Âu] nhấn mạnh rằng sự tham gia của xã hội dân sự độc lập và các đối tác xã hội trong việc giám sát việc thực hiện thỏa thuận là rất quan trọng, và kêu gọi việc chuẩn bị và thành lập nhanh chóng các DAG sau khi hiệp định có hiệu lực, cũng như có được đại diện rộng rãi và cân bằng của các tổ chức xã hội dân sự độc lập, tự do và đa dạng trong các nhóm đó, bao gồm cả những người bảo vệ nhân quyền.“ (1)

Các cơ quan chức năng của Việt Nam đã thông báo với Nghị viện Châu Âu, trước khi có sự chấp thuận, kế hoạch làm việc chi tiết với ngày tháng chính xác và các hoạt động bổ sung để thiết lập các DAG của họ và nhấn mạnh rằng các thành viên sẽ độc lập. (Xem tài liệu đính kèm).

Tuy nhiên, Quê mẹ, tổ chức phi chính phủ giám sát Nhân quyền tại Việt Nam có trụ sở tại Paris, gần đây đã báo cáo rằng hai nhà bảo vệ Nhân quyền ôn hòa, nhà báo Mai Phan Lợi và luật sư Đặng Đình Bách, đã bị bắt giữ bởi các chính sách của Việt Nam với lý do ngụy biện. (2) Thông tin này đã được xác nhận bởi nhiều nguồn. Đó là một mối quan tâm lớn kể từ khi họ tham gia vào việc thành lập Nhóm tư vấn. Chắc chắn là các thành viên của nó sẽ không được hưởng quyền tự do ngôn luận vì sợ bị bắt vì tội “tuyên truyền chống nhà nước” và “hoạt động chống lại nhà nước” (Điều 109 và 117 của Bộ luật Hình sự, cả hai đều bị chỉ trích bởi Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc (3)) và do đó, sẽ không độc lập.

Kể từ khi EVFTA có hiệu lực, tình trạng đàn áp xã hội dân sự ở Việt Nam vẫn chưa giảm. Tình trạng đáng báo động này đã thúc đẩy Nghị viện Châu Âu thông qua một nghị quyết khẩn cấp vào tháng Giêng trong EP “kêu gọi các nhà chức trách Việt Nam kiềm chế mọi can thiệp quá mức vào thành phần và hoạt động của DAG cũng như các mối đe dọa hoặc trả đũa đối với các thành viên được lựa chọn”. (4)

Gần một năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực, các cơ quan chức năng của Việt Nam không cho phép việc thành lập DAG như dự kiến ​​của hiệp ước, đi kèm với sự đàn áp có hệ thống đối với xã hội dân sự tự do và việc bắt giữ Mai Phan Lợi và Đặng Đình Bách, cho thấy rằng họ đã vi phạm các cam kết của mình và đưa tới nghi ngờ nghiêm trọng về ý định tuân thủ với các nghĩa vụ EVFTA được nêu trong chương phát triển bền vững. Trên cơ sở này, tôi yêu cầu quý vị điều tra vụ việc và can thiệp với các cơ quan chức năng Việt Nam để họ thực hiện cam kết của họ và trả tự do cho Mai Phan Lợi và Đặng Đình Bách và các nhà báo khác, những người bảo vệ nhân quyền và môi trường, công đoàn viên và tù nhân lương tâm được đề cập trong nghị quyết khẩn cấp EP và ngăn chặn mọi hình thức quấy phá chống lại xã hội dân sự đang cố gắng đóng góp vào việc thành lập DAG và tôn trọng đầy đủ các nghĩa vụ của EVFTA.

Tôi tuân theo sự sắp xếp của quý vị và thời điểm thuận tiện nhất cho quý vị để thảo luận thêm về vấn đề này.

Mong nhận được phản hồi từ quý vị,

Saskia Bricmont, Green MEP

_______

1. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2020-0027_EN.html, paragraph 37

2. https://queme.org/en/vietnam-blocks-civil-society-participation-in-scrutiny-of-evfta-and-arrests-cso-leaders/?v=3a52f3c22ed6

3 https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G19/083/45/PDF/G1908345.pdf? OpenElement

4 https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0029_EN.html

Nguồn: Violation of a commitment by Vietnam under the EVFTA

______

Nhóm tư vấn Nội địa EU (DAG) lên án Việt Nam bắt giữ các nhà hoạt động

Vũ Ngọc Chi dịch từ FIDH

15-7-2021

Nhóm Tư vấn Nội địa EU (DAG) được thành lập theo Chương 13 của Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đã nhận được từ VCHR (Vietnam Committee on Human Rights: tổ chức Quê Mẹ, một thành viên của FIDH) và FIDH (INTERNATIONAL FEDERATION FOR HUMAN RIGHTS), một thành viên của EU DAG, một báo cáo liên quan đến vụ Công an tại Hà Nội bắt giữ, được công bố vào ngày 2 tháng 7 năm 2021, hai nhà hoạt động xã hội dân sự nổi tiếng, nhà báo Mai Phan Lợi, Chủ tịch Ban Khoa học của Trung tâm Truyền thông Giáo dục Cộng đồng (MEC) và luật sư Đặng Đình Bách, Giám đốc Luật và Chính sách Phát triển Bền vững (LPSD ).

Cả hai đều là thành viên Ban điều hành của Mạng lưới VNGO-EVFTA, một nhóm gồm bảy CSO (Civil Society Organization: tổ chức xã hội dân sự) về phát triển và môi trường được thành lập vào tháng 11 năm ngoái nhằm nâng cao nhận thức về EVFTA và thành phần xã hội dân sự của nó tại Việt Nam, Nhóm Tư vấn Nội địa Việt Nam (DAG). Tất cả bảy tổ chức (bao gồm cả MEC và LPSD) đã nộp đơn xin gia nhập DAG Việt Nam, nhưng không nhận được phản hồi. DAG Việt Nam không được thành lập và Ủy ban Thương mại và Phát triển Bền vững đầu tiên và Diễn đàn Chung đầu tiên đã phải bị hủy bỏ. Bây giờ, hai trong số các thành viên nộp đơn xin gia nhập nhóm giám sát này đã bị bắt.

Chúng tôi lo ngại rằng, Việt Nam vốn đã nổi tiếng quấy rầy và bịt miệng những người bảo vệ nhân quyền, sẽ phản đối và cản trở bất kỳ hoạt động giám sát độc lập, tự do và hiệu quả nào đối với hiệp định thương mại. Đây cũng không phải là lần đầu tiên. Phạm Chí Dũng và các đồng sự của ông ta là Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn đã bị kết án tù lên đến 15 năm vào tháng 1 năm 2021 sau khi yêu cầu Nghị viện châu Âu hoãn chấp thuận EVFTA trong khi chờ đợi những tiến bộ cụ thể về nhân quyền ở Việt Nam.

Ủy ban Châu Âu có trách nhiệm đảm bảo hiệp định được thực hiện đầy đủ. Tháng trước, phàn nàn về thất bại này, EU DAG đã nhấn mạnh rằng “Sự tham gia của xã hội dân sự và sự giám sát EVFTA không phải là một yếu tố tùy chọn của hiệp định”. Lần này, EU DAG, nhấn mạnh rằng nó không chỉ không phải là một yếu tố tùy chọn, mà còn thực sự là một yếu tố thiết yếu của thỏa thuận [1] ”. Trên thực tế, việc tôn trọng nhân quyền là một phần thiết yếu của hiệp định và vi phạm của họ có thể khiến EU phải thực hiện mọi biện pháp thích hợp.

Cuối cùng, EU DAG kêu gọi Ủy ban Châu Âu và Giám đốc Thực thi Thương mại (CTEO) điều tra và nêu vấn đề này tại cuộc họp với các cơ quan chức năng Việt Nam diễn ra vào thứ Hai tới. Đó cũng là thông điệp được gửi bởi Saskia Bricmont, thành viên của nghị viện châu Âu (EP). Bà nhắc nhở Ủy ban châu Âu rằng Nghị viện đã đồng ý với hiệp định thương mại tự do nhưng kèm theo các điều kiện, cụ thể là việc thành lập nhanh chóng các DAG bao gồm các tổ chức độc lập và những người bảo vệ nhân quyền. MEP (nghị sĩ nghị viện châu Âu) Bricmont đã yêu cầu trả tự do cho tất cả các tù nhân được đề cập trong Nghị quyết EP (nghị viện châu Âu) được thông qua vào tháng Giêng năm ngoái sau khi Phạm Chí Dũng và những đồng sự của ông ta bị kết án.

FIDH và VCHR hoan nghênh việc huy động này và sẽ theo đuổi nỗ lực của họ để đảm bảo rằng các hiệp định thương mại đi đôi với nhân quyền.

Chú thích

[1] See chapter 13 as well as article 17.22 and 17.18 of the EU-Vietnam FTA

______

Tham khảo thêm: Nhóm tư vấn trong nước EU-Việt Nam, từ The EU-Vietnam Domestic Advisory Group

Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8 năm 2020. Hiệp định bao gồm một chương về Thương mại và Phát triển Bền vững (chương 13), với mục tiêu đề xướng phát triển bền vững, đặc biệt là bằng cách thúc đẩy sự đóng góp về các khía cạnh liên quan đến thương mại và đầu tư của các vấn đề về lao động và môi trường. Nó bao gồm các cam kết của EU và Việt Nam nhằm thúc đẩy quyền lao động, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, được xác định bằng các công cụ quốc tế như Công ước ILO và các hiệp định môi trường đa phương, bao gồm cả Hiệp định Paris. Nó cũng bao gồm các lĩnh vực như trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, đa dạng sinh học, quản lý rừng bền vững, buôn bán lâm sản và quản lý bền vững các nguồn tài nguyên sống ở biển và các sản phẩm nuôi trồng thủy sản.

Chương Thương mại và Phát triển bền vững cũng quy định việc mỗi bên trong các Nhóm tư vấn trong nước (DAG), bao gồm các tổ chức đại diện độc lập, đảm bảo sự đại diện cân bằng của các bên liên quan về kinh tế, xã hội và môi trường, bao gồm, trong số những nhóm khác, các tổ chức của người sử dụng lao động và người lao động , nhóm kinh doanh và các tổ chức môi trường.

EU DAG trong khuôn khổ FTA EU-Việt Nam bao gồm các thành viên từ Ủy ban Kinh tế và Xã hội Châu Âu và các tổ chức xã hội dân sự châu Âu khác.

Mục đích chính của DAG là tư vấn về việc thực hiện chương Thương mại và Phát triển bền vững, bằng cách đệ trình các quan điểm hoặc khuyến nghị cho các bên.

EU DAG

Các tổ chức tham dự EU DAG tính đến ngày 19.2.2021 gồm có (xem trong link): https://www.eesc.europa.eu/en/sections-other-bodies/other/eu-vietnam-domestic-advisory-group/organisation