Phải … xây cổng chào để được thành… đô thị

19/01/2022

Chưa rõ năm… “cổng chào” mà UBND thành phố Kon Tum xây dựng trái phép, nguy hại cho an toàn giao thông mà Chi cục Quản lý đường bộ 3.4 đang hoàn thiện thủ tục để tiến hành tháo gỡ (1) trị giá bao nhiêu nhưng chắc chắn sẽ có bảy, tám tỉ trở thành… xà bần! Chưa kể chi phí tháo dỡ!

Ai chịu chi phí xây dựng và chi phí tháo dỡ? Tất nhiên là… dân.

Ngoài năm… “cổng chào” xây dựng trên đường Hồ Chí Minh đoạn đi qua thành phố Kon Tum, UBND thành phố Kon Tum còn xây tám… “cổng chào” nữa. Thiên hạ chỉ biết tổng chi phí cho 13… “cổng chào” là… 21 tỉ. Nếu tính bình quân, chi phí cho mỗi… “cổng chào” hơn 1,6 tỉ đồng!

Theo hệ thống truyền thông chính thức, trước giờ, Kon Tum vẫn là tỉnh nghèo, tiền thu về chỉ đáp ứng 39% nhu cầu chi tiêu, 61% còn lại tất nhiên là phải ngửa tay xin hỗ trợ, thành ra chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi ở Kon Tum còn tới 14.000 gia đình nằm trong nhóm nghèo và cận nghèo, tương đương 10,2% dân số trong tỉnh.

Vậy mà 1/10 đơn vị hành chính ở Kon Tum có thể vung tay chi… 21 tỉ làm… cổng chào!

Trước sự phẫn nộ của công chúng, Chủ tịch thành phố Kon Tum trả lời ráo hoảnh: Cổng chào là một trong các yêu cầu để thành phố Kon Tum được công nhận đô thị loại 2! Còn Bí thư tỉnh Kon Tum giải thích: Tiền làm cổng chào là nguồn riêng để chỉnh trang đô thị và nằm trong kế hoạch đã thông qua hội đồng(2).

Nói cách khác, bất kể hiện trạng kinh tế – xã hội thế nào, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương vẫn không hề bận tâm. Dân không đủ cơm ăn, áo mặc, đau bệnh thiếu nơi chữa trị, trẻ con vì nghèo phải bỏ học, người già – người tàn tật vất vưởng đầu đường, xó chợ do chính sách an sinh xã hội có mà như không… vẫn không phải là vấn đề khiến những viên chức hữu trách từ trung ương đến địa phương trăn trở. Bởi sự trăn trở nằm ở chỗ khác nên cả hệ thống chính trị, hệ thống công quyền của thành phố Kon Tum lẫn tỉnh Kon Tum mới… tập trung chú ý vào những chuyện như phải có… “cổng chào” để Kon Tum sớm có… “đô thị loại 2”.

***

Chủ tịch thành phố Kon Tum rất tự tin khẳng định với báo chí: Không có tư lợi trong việc dựng 13 cổng chào! Trưởng Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng thành phố Kon Tum thì nhấn mạnh: Toàn bố vốn chi cho 13 “cổng chào” là tiền thu được từ bán đất và các nguồn hợp pháp khác và đã tổ chức đấu thầu công khai!

Có xứ sở nào mà công bộc thản nhiên bán công thổ để lấy tiền làm… “cổng chào”? Xưa giờ, có… “nguồn vốn hợp pháp” nào của chính quyền không gom góp từ dân – đối tượng chi trả đủ loại thuế, phí? Có loại hệ thống chính trị, hệ thống công quyền nào dám tự tin phung phí công quỹ tới mức nhẫn tâm như vậy?

Chỉ phê phán hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở Kon Tum rõ ràng là chưa đúng và chưa đủ. Không phải tự nhiên mà cổ nhân khái quát: Thượng bất chính, hạ tắc loạn! Thể chế xác định… “cổng chào” là một trong những tiêu chí nâng cấp đô thị, thể chế tạo ra những… “hội đồng” hợp thức hóa việc bán công thổ, cho phép dùng những… “nguồn hợp pháp” tích lũy từ mồ hôi, nước mắt dân lành để dựng… “cổng chào” mới là chính phạm. Thể chế như vậy còn tồn tại thì hạ tầng phúc lợi công cộng vẫn thiếu, vẫn yếu, chỉ có những thứ như… “cổng chào” hay… “tượng đài” mới… dư!

Chú thích

(1) https://www.baogiaothong.vn/se-cuong-che-thao-do-5-cong-chao-cua-tp-kon-tum-d539545.html

(2) https://tienphong.vn/cong-chao-tien-ty-chao-ai-post1409675.tpo