Một phút cho khởi nghĩa Warszawa, 1/8/1944
1-8-2018
Cách đây tròn 74 năm, khoảng năm mươi ngàn người, đa phần là những hướng đạo sinh trẻ tuổi và các quân nhân Quân đội Quốc gia (AK) đã cầm vũ khí theo lệnh của chính phủ Ba Lan lưu vong ở London, đứng lên làm cuộc khởi nghĩa Warszawa, khởi đầu vào ngày 1/8/1944. Sau hơn hai tháng giao tranh, khởi nghĩa thất bại, khoảng hai chục ngàn du kích quân thiệt mạng hay mất tích, 25 ngàn bị thương, trong đó sáu ngàn bị thương nặng.
Con số nạn nhân là thường dân lên tới gần 200 ngàn. Hơn nửa triệu cư dân bị đưa vào những trại giam tạm thời, 150 ngàn người bị giam trong các trại tập trung, hoặc đưa về Đức lao động cưỡng bức. Theo chỉ thị của Hitler, các đơn vị công binh Đức đã cho nổ tất cả những tòa nhà còn chưa bị hủy hoại trong cuộc chiến kéo dài 5 năm từ 1939 tới khi đó. Trong thực tế, thủ đô Warszawa đã bị phá hủy hoàn toàn: 87% thành phố bị san bằng!
Mặc dù đã tiến sát cửa ngõ thủ đô, và không quân Xô-viết cũng chỉ cách thành phố Warszawa 5 phút bay, nhưng lực lượng Hồng quân đã án binh bất động nhìn kháng chiến quân Ba Lan bị Đức tàn sát. Liên Xô ngăn hoạt động tiếp tế và yểm trợ không quân mà Anh Quốc hứa hẹn và muốn thực hiện với lực lượng đồng minh Ba Lan, thậm chí, Moscow còn cho giải giáp các đơn vị Quân đội Quốc gia được cử đến để tiếp viện cho quân khởi nghĩa.
Nguyên nhân là vì Stalin ý thức được rằng nếu kháng chiến quân giành được thắng lợi, thì Liên Xô sẽ không thể tạo dựng và áp đặt một thể chế Bolshevik độc đoán theo mô hình Xô-viết trên đất Ba Lan độc lập. Do đó, trong thực tế, ông ta tránh làm bất cứ điều gì có thể có lợi cho phía Ba Lan khi cuộc khởi nghĩa Warszawa diễn ra và trên cương vị một thành viên của phe Đồng minh, hành động thúc thủ của Stalin bị phía Ba Lan coi là bội phản.
Đó là chưa nói đến việc khi đưa quân vào thủ đô Warszawa hoang tàn, mật vụ Xô-viết đã lùng bắt những chiến sĩ quốc gia Ba Lan còn sống sót, để rồi hoặc là giết hại họ, hoặc đày ải họ tại vùng Siberia. Vai trò tệ hại và nhục nhã của Liên Xô trong cuộc nổi dậy năm 1944 – một trong những sự kiện quan trọng nhất của lịch sử nước này nói chung, và của lịch sử Ba Lan thế kỷ 20 nói riêng – cũng bị ỉm đi trong 4 thập niên dưới thời CS ở nước này.
Tuy nhiên, dù phải trả giá rất đắt, nhưng khởi nghĩa Warszawa đã góp phần để Ba Lan không trở thành một nước cộng hòa thứ 17 của Liên Xô thời hậu chiến, và “làn sóng đỏ” cũng phần nào được ngăn chặn ở Châu Âu. Các kháng chiến quân anh hùng, như nhận định chính thức sau này, đã châm ngọn đuốc của tinh thần tự do, của tình cảm ái quốc, và rọi sáng soi đường cho biến chuyển dân chủ ở Ba Lan năm 1989, tròn 45 năm sau đó!
Vào hồi 4h59p chiều hôm nay, hãy cùng người dân Warszawa thực hiện một truyền thống thường niên hết sức động lòng: toàn thể cư dân thành phố dừng lại một phút và lặng yên cúi đầu mặc niệm những anh hùng của khởi nghĩa 1944 trong tiếng còi báo động, và cả những tiếng chuông nhà thờ nguyện hồn ai. Và mong biết bao được trở lại nơi này vào đúng khoảnh khắc ấy, tại xứ sở của con đại bàng trắng luôn hồi sinh từ đống tro tàn…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.