Halloween
- Nguồn:Wikipedia
- Theo dõi trang này
Halloween (viết rút gọn từ "All Hallows' Eve", nghĩa là 'Buổi tối vọng (Lễ) Chư Thánh') là một lễ hội truyền thống được tổ chức vào ngày 31 tháng 10 hàng năm, vào buổi tối trước Lễ Các Thánhtrong Kitô giáo Tây phương. Đây là ngày bắt đầu Tam nhật Mùa Các Thánh(Allhallowtide)[1] - khoảng thời gian trong năm phụng vụ dành để tưởng nhớ những người đã chết, gồm các thánh, các vị tử đạo và tất cả các tín hữu trung kiên đã qua đời.[2] Trọng tâm theo truyền thống của Halloween xoay quanh chủ đề sử dụng "sự hài hước và chế giễu để đối đầu với quyền lực của sự chết".[3]
Theo nhiều học giả, Halloween là một ngày lễ đã được Kitô giáo hóa mà ban đầu chịu ảnh hưởng bởi các lễ hội thu hoạch của người Celt,[4][5] có thể mang nguồn gốc ngoại giáo, đặc biệt là lễ hộiSamhain của người Gael.[6][7][8] Các học giả khác cho rằng Halloween có nguồn gốc độc lập với Samhain và chỉ có gốc rễ Kitô giáo.[9][10]
Trong ngày này những đứa trẻ sẽ hoá trang trong những bộ trang phục quái lạ đi đến gõ cửa những ngôi nhà để xin bánh kẹo. Ngày lễ này được tổ chức ở các nước phương Tây, chủ yếu ở Hoa Kỳ, Canada, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, Ireland, Puerto Rico và bắt đầu trở nên phổ biến tại Úc, New Zealand và có cả ở Việt Nam.
Từ nguyên
Tên gọi Halloween hay Hallowe'en có niên đại từ khoảng năm 1745[11] và có nguồn gốc Kitô giáo.[12] Từ "Halloween" có nghĩa là buổi tối linh thiêng hay thánh thiêng.[13] Nó bắt nguồn từ một thuật từ Scotland All Hallows' Eve (buổi tối vọng lễ chư thánh).[14][15] Trong tiếng Scots, từ eve chính là even (buổi tối) trongtiếng Anh, từ này sau được viết ngắn gọn thành e'en hay een. Theo thời gian,All Hallows' Eve dần trở thànhHalloween.
Trong đêm vọng lễ chư thánh tại một số nơi trên thế giới, các Kitô hữu tới viếng thămnghĩa trang để cầu nguyện cho người đã khuất, đặt hoa và nến trên mộ phần người thân yêu.[16]
Lịch sử
Theo sử gia Nicholas Rogers thì nguồn gốc của lễ Halloween có từ rất xưa, liên quan đến tục thờ nữ thần Pomona thời cổ đại La Mã; Pomona là một vị thần cai quản cây cỏ, hoa quả. Ngoài ra người La Mã còn có lễ thờ người chết gọi làParentalia. Tục lệ này tương tự như lễsamhain của người Celt cử hành vào cuối mùa trồng trọt như "kết thúc mùa hè".
Theo Từ điển Oxford về truyền thuyết dân gian Anh[17] thì samhain là lễ hội thu hoạch của người Celt xứ Ailen thời tiền-Kitô giáo. Thư tịch thời Trung cổcũng như văn hóa dân gian các xứ Ailen, Wales và Scotland đều cử hành lễ samhain như cuộc gặp gỡ giữa người trần gian và cõi siêu nhiên. Văn tịch cổ nhất về samhain là sách vở do tu sĩ Công giáo ghi chép vào thế kỷ thứ 10-11, tức khoảng 400 năm sau khi Kitô giáo trở nên phổ biến ở Ailen.
Biểu tượng
Đèn lồng ở Kobe, Nhật Bản
Phát triển của hiện vật và biểu tượng liên quan đến Halloween được hình thành theo thời gian. Ví dụ: củ cải khoét rỗng khoét hình mặt quỷ thành những chiếc đèn lồng, bên trong cắm 1 cây nến như là một cách ghi nhớ các linh hồn đang chịu tội. Củ cải có truyền thống được sử dụng ở Ireland và Scotland tại Halloween. Những người nhập cư Bắc Mỹ đã sử dụng bí ngô, mà họ đều có sẵn và lớn hơn nhiều - làm cho chúng dễ dàng hơn để khắc hơn so với củ cải. Truyền thống của Mỹ chạm khắc bí ngô được ghi lại vào năm 1837 và được liên quan với thời gian thu hoạch nói chung, nó chưa trở nên quen thuộc với Halloween cho đến khi vào giữa đến cuối thế kỷ 19.
Các hình ảnh của Halloween có nguồn gốc từ nhiều nguồn, bao gồm cả hải quan quốc gia, các công trình của kiến trúc Gothic và văn học kinh dị (chẳng hạn như các tiểu thuyết Frankenstein vàDracula), và phim kinh dị cổ điển (chẳng hạn như Frankenstein và The Mummy). Trong số các công trình đầu tiên về Halloween là từ Scotland. Nhà thơ John Mayne năm 1780, người đã lưu ý trò đùa Halloween, "What fearfu' pranks ensue!", cũng như siêu nhiên liên quan đến đêm, "Bogies" (bóng ma), ảnh hưởng đến Robert Burns ' Halloween năm 1785. Các yếu tố của mùa thu, chẳng hạn như bí ngô, ngô và bù nhìn cũng phổ biến. Các ngôi nhà thường được trang trí bằng các loại biểu tượng xung quanh Halloween.
Hình ảnh Halloween bao gồm các chủ đề về cái chết, xấu xa, huyền bí, hoặc quái vật thần thoại. Màu đen và màu da cam là những màu sắc truyền thống của kỳ nghỉ.
Trick-or-treating
Trick-or-treating ở Thụy Điển
Trick-or-treating là một phong tục cho trẻ em vào đêm Halloween. Trẻ em trong trang phục halloween và xách theo một túi để đựng kẹo đi từ nhà này sang nhà khác đòi kẹo, đôi khi đòi tiền bạc với câu hỏi: "Trick-or-treat?" (thường dịch là 'cho kẹo hay bị ghẹo' hoặc 'lừa hay lộc'). Những đứa trẻ sẽ nghịch ngợm, chọc phá chủ nhà hoặc tài sản của họ nếu kẹo không được đưa ra.
Tại Bắc Mỹ, trick-or-treating đã trở thành một phong tục truyền thống của Halloween ít nhất là từ cuối những năm 1950. Chủ nhà khi tham gia vào Halloween thường trang trí lối vào riêng của họ với những hình nhựa, giấy, bộ xương và đèn bí ngô. Một số chủ nhà thường để kẹo trong chậu ở ngoài cổng hoặc trực tiếp đưa cho những đứa trẻ. Trong những năm gần đây, trick-or-treating đã lan rộng đến mọi nhà trong một khu phố, bao gồm cả nhà ở cao cấp và chung cư cao tầng.
Ở Anh và Ireland, trẻ em hóa trang trong trang phục đi từ nhà này sang cửa nhà khác lấy thực phẩm, tiền kim loại - cũng xảy ra trước trick-or-treating, và được ghi lại ở Scotland tại Halloween vào năm 1895, nơi masqueraders cải trang mang theo đèn lồng làm từ củ cải, thăm gia đình được khen thưởng với bánh ngọt, trái cây và tiền bạc. Trong lúc đi từ nhà này sang nhà khác trong khi ngụy trang vẫn còn phổ biến trong Scotland và Ai Len, phong tục Bắc Mỹ nói "Trick-or-treat" gần đây đã trở nên phổ biến. Hoạt động này được phổ biến tại Hoa Kỳ, Canada, Vương quốc Anh, Cộng hòa Ireland, Puerto Rico, và tây bắc và miền trung Mexico. Sau này, thực hành này được gọi là calaverita (tiếng Tây Ban Nha cho "hộp sọ nhỏ"), và thay vì "trick or treat", các em hỏi ¿me da mi calaverita ("bạn có thể cho tôi hộp sọ nhỏ của tôi? "); nơi một calaverita là một hộp sọ nhỏ làm bằng đường hoặc sô cô la.
Trang phục
Halloween ở Hà Lan
Trang phục Halloween truyền thống theo mô hình nhân vật siêu nhiên như những con quái vật, ma quỷ, bộ xương, phù thủy. Theo thời gian, việc lựa chọn trang phục mở rộng để bao gồm các nhân vật nổi tiếng từ tiểu thuyết, người nổi tiếng, và các nguyên mẫu chung chung như ninja và công chúa.
Mặc trang phục phổ biến ở Scotland tại Halloween cuối thế kỷ 19. trang phục trở nên phổ biến cho Halloween tại Mỹ vào đầu thế kỷ 20. Trang phục Halloween xuất hiện đầu tiên trong các cửa hàng trong những năm 1930 khi thủ thuật hoá trang đã trở nên phổ biến tại Hoa Kỳ.
Người Celts cổ xưa tin rằng biên giới giữa thế giới này và các thế giới khác trở thành mỏng trên Samhain, cho phép những linh hồn (cả hai loại vô hại và có hại) để đi qua. Linh hồn của gia đình, ông bà tổ tiên đã được vinh danh và mời nhà trong khi tinh thần độc hại đã được ngăn chặn. Người ta tin rằng sự cần thiết để tránh khỏi những linh hồn tà ác dẫn đến việc mặc trang phục và mặt nạ. Mục đích của họ là để ngụy trang mình như là một linh hồn tà ác và do đó tránh tổn hại. Ở Scotland các linh hồn đã mạo nhận bởi những người đàn ông trẻ mặc áo trắng đeo mặt nạ, che khuất hoặc bôi đen khuôn mặt. Samhain cũng là một thời gian để dự trữ thực phẩm và gia súc giết mổ cho các cửa hàng mùa đông. Đống lửa hội đóng góp một phần lớn trong các lễ hội. Tất cả các đống lửa khác bị dập tắt và mỗi nhà thắp sáng lò sưởi của họ từ lửa trại. Các xương gia súc giết mổ đã được ném vào đống lửa hội. Đôi khi hai đống lửa sẽ được nhóm gần nhau, và mọi người cùng gia súc của họ sẽ đi bộ giữa chúng như là một nghi lễ tẩy rửa. Thông thường, vào ngày Halloween, người dân phải hóa trang thành những con quỉ hoặc....
Trò chơi và các hoạt động khác
Tấm thiếp mừng Halloween năm 1904 này mô tả việc bói toán: người phụ nữ trẻ nhìn vào một chiếc gương trong phòng tối với hy vọng sẽ thấy được hình bóng khuôn mặt người chồng tương lai của mình
Có rất nhiều trò chơi truyền thống kết hợp với các bên Halloween. Một trò chơi phổ biến là dunking hoặc apple bobbing, trong đó táo nổi trong bồn tắm hoặc chậu nước lớn và những người tham gia phải sử dụng răng của họ để gắp 1 quả táo. Một biến thể của dunking liên quan đến quỳ trên một chiếc ghế, giữ một ngã ba giữa hai hàm răng và cố gắng để thả các ngã ba vào một quả táo. Một trò chơi phổ biến liên quan đến việc treo lên mật mía hoặc bao xi-rô phủ bánh nướng bằng dây phải được ăn mà không cần sử dụng tay, một hoạt động mà chắc chắn dẫn đến một khuôn mặt rất dính.
Một số trò chơi truyền thống chơi tại Halloween là hình thức bói toán. Một hình thức truyền thống tại Scotland là việc bói toán tìm vợ hoặc chồng tương lai của một người trước tiên gọt vỏ một quả táo thành một dải dài, sau đó quăng vỏ qua vai. Khi vỏ táo rơi xuống đất nó sẽ có hình dạng của chữ cái đầu tiên trong tên vợ hoặc chồng tương lai. Phụ nữ chưa lập gia đình đã nói rằng nếu họ ngồi trong phòng tối và nhìn vào gương vào đêm Halloween, khuôn mặt người chồng tương lai của họ sẽ xuất hiện trong gương. Tuy nhiên, nếu họ đến chết trước khi kết hôn, một hộp sọ sẽ xuất hiện. Hình thức đó xuất hiện nhiều trên các thiệp chúc mừng từ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20
Một trò chơi / mê tín dị đoan đã được hưởng ứng trong đầu những năm 1900 liên quan đến vỏ quả óc chó. Mọi người sẽ viết các tài sản bằng sữa trên giấy trắng. Sau dó giấy được gấp lại và đặt trong vỏ quả óc chó. Khi vỏ được làm nóng, sữa sẽ chuyển màu nâu do đó những dòng chữ sẽ xuất hiện trên những tờ giấy trắng. Mọi người cũng sẽ đóng vai thầy bói. Để chơi trò này, biểu tượng được cắt ra giấy và đặt trên một đĩa. Một người nào đó sẽ nhập vào một phòng tối và được lệnh đặt bàn tay của mình trên một tảng băng, sau đó đặt nó trên đĩa. "Tài sản" của cô sẽ dính vào tay. Biểu tượng giấy bao gồm: ký hiệu đô la, sự giàu có, nút, độc thân, thimble-spinsterhood, kẹp áo nghèo, gạo, đám cưới, dù cuộc hành trình, rắc rối, 4 lá cỏ ba lá may mắn, tài sản, hôn nhân sớm vòng và nổi tiếng.
Kể câu chuyện ma và xem phim kinh dị được các bên Halloween. Tập phim của series truyền hình và đặc biệt theo chủ đề Halloween (đặc biệt thường dành cho trẻ em) thường được phát sóng vào ngày hoặc trước khi kỳ nghỉ, trong khi bộ phim kinh dị mới thường được phát hành rạp trước khi kỳ nghỉ để tận dụng lợi thế của không khí ngày lễ.
Những món ăn truyền thống
Ngày lễ Halloween có những món ăn truyền thống, mang ý nghĩa riêng như kẹo táo, bánh linh hồn, súp bí đỏ, Barnbrack, Colcannon...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.