Trung Quốc đốt than nhưng thiếu nước

Theo Đài Tiếng Nói Nước Nga

1.03.2014, 14:38

Photo: EPA

Nhiều vấn đề môi trường của Trung Quốc bắt nguồn từ sự phổ biến đại trà của ngành năng lượng than, hiện đảm bảo 95% nhu cầu năng lượng của đất nước. Việc đốt than thải vào không khí khối lượng khổng lồ các chất độc hại. Các mỏ than của Trung Quốc sử dụng rất nhiều nước ngầm trong khai thác, làm trầm trọng thêm các vấn đề khan hiếm nước, thậm chí đe dọa mất nước ở nhiều khu vực, - ông Sergey Luzianin, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Viễn Đông nhận xét.

Tăng trưởng kinh tế nhanh chóng ở Trung Quốc kéo theo vấn đề cấp bách về khan hiếm nước sinh hoạt và nước phục vụ công nghiệp. Điều này không hề mới mẻ. Tuy nhiên, công nghệ khai thác than hiện tại chỉ làm cho vấn đề thêm nặng nề. Nhiều chuyên gia Trung Quốc và nước ngoài đã bày tỏ sự lo ngại này. Điều được đề cập ở đây là phương pháp khai thác mỏ tại những khu vực vốn thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nước "bên ngoài". Đó là Nội Mông, là các tỉnh Sơn Tây, Thiểm Tây, Hà Bắc... Khoảng 95 phần trăm than của Trung Quốc sản xuất theo phương pháp đào mỏ. Các nhà kinh tế địa phương ước tính, trung bình một tấn than làm giảm đi một mét khối nước ngầm. Đáng tiếc, các nguồn nước ngầm rất khó khôi phục.

Bộ Tài nguyên nước Trung Quốc khuyến nghị chỉ phát triển các mỏ than mới ở những nơi có đủ nguồn nước. Ngoài ra, cần đầu tư nghiên cứu ứng dụng công nghệ khai thác tiết kiệm nước. Trong khi đó, nỗ lực đáp ứng nhu cầu năng lượng than ngày càng tăng dẫn đến thực tế, hàng năm cần có khối lượng lớn nước rửa đất đá và phục vụ hoạt động sản xuất khác.

Ngoài ra, chính quyền Trung Quốc cố gắng giảm tỷ lệ than trong cơ cấu năng lượng ít nhất xuống mức 70%. Động mạch phát triển công nghiệp là thay thế điện than bằng các công nghệ "sạch" hơn. Tuy nhiên, cho đến nay "năng lượng xanh" cũng như điện hạt nhân đều chưa đủ khả năng thế chân các nhà máy nhiệt điện chạy bằng than, chúng tiếp tục là trụ cột của tổ hợp nhiên liệu - năng lượng đất nước.

Ngoài ra, bằng cách này hay cách khác các nguồn năng lượng thay thế cũng gắn liền với tài nguyên nước. Số lượng lớn nhà máy thủy điện và đập chắn xuất hiện trên các dòng sông xuyên biên giới cũng là mối đe dọa cho tài nguyên nước và sự đa dạng sinh thái, ảnh hưởng nghiêm trọng hệ sinh thái của các nước láng giềng bỗng bị thiếu nước. Ví dụ như lưu vực sông Irtysh thuộc vùng biên giới giữa Tân Cương (Trung Quốc), Nam Siberia (Nga) và Kazakhstan. Hay có thể kể đến các lưu vực sông Mekong, Amur và nhánh sông Ussuri…

Như vậy, vấn đề nước ở Trung Quốc mang tính tổng hợp phức tạp, trong đó có phạm vi quốc tế. Những nỗ lực của Trung Quốc thay than điện gây ô nhiễm bằng thủy điện đe dọa làm căng thẳng quan hệ với các nước láng giềng trong khu vực. Lối thoát duy nhất - tạo ra nền kinh tế tiết kiệm năng lượng hiệu quả. Nhiệm vụ này phù hợp với khái niệm chuyển sang phát triển chiều sâu, nhưng rõ ràng là một quá trình nhiều năm. Lúc này, Trung Quốc tiếp tục đốt than và để lãng phí nguồn nước quý giá.