“Nước Mỹ có đang đi đúng hướng?” (Phần 3)

29/07/2020

Trương Nhân Tuấn

29-7-2020

Tiếp theo phần 1 và phần 2

Về lý do vì sao người Mỹ gốc Việt ủng hộ đảng Cộng hòa, ông Hoàng Đức Nhã nói rằng: “Đa số người Việt định cư tại Hoa Kỳ sau tháng 4/1975 thấy chủ trương của đảng Cộng Hòa hợp với suy nghĩ chánh trị và lối sống của họ – có trách nhiệm làm việc thay vì chờ đợi chánh phủ giúp“.

Còn ý kiến ông Trần Thái Văn: “Chiếu theo thống kê, thế hệ tỵ nạn đầu tiên tại Hoa Kỳ có nhiều phần trăm ghi danh vào đảng Cộng Hòa vì những chính sách bảo thủ và lý thuyết thực tế của đảng này về phương diện quốc phòng, chống cộng, ngoại giao, gia đình và luân l‎ý“.

Tôi đồng ý với nhận xét của hai vị Văn-Nhã. Không riêng ở Mỹ mà người Việt tị nạn bốn phương đều ủng hộ các giá trị của đảng Cộng hòa. Họ chủ trương “chống cộng”. Họ đề cao các giá trị phổ cập về luân lý và đạo đức đồng thời tôn trọng trật tự xã hội cũng như rất gắn bó với gia đình. Họ cũng ít khi ỷ lại vào các trợ cấp xã hội mà thường tự đi tìm lối thoát, hay giải pháp kinh tế cho riêng mình (và gia đình). Họ làm việc, chịu cực, chịu khổ, dành dụm để nuôi con cái học hành tới nơi tới chốn…

Nhưng hai vị Văn-Nhã đã sai lầm khi cho rằng những người Việt ủng hộ ông Trump vì những giá trị cao đẹp của đảng Cộng hòa.

Ông Trump đắc cử với chủ trương “anti-system”. Trump được học giả Tây phương đặt hỗn danh “terminator du système international – kẻ hủy diệt hệ thống quốc tế”.

Trump chống lại hệ thống chính trị cũ của Mỹ, đả phá lề lối sinh hoạt chính trị của Mỹ. Ông chống cả hai đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa. Trump từng lên án các vị tổng thống tiền nhiệm, Dân chủ lẫn Cộng hòa, những người có trách nhiệm đã đưa nước Mỹ đến tình trạng hôm nay. Đó là sự đe dọa vượt Mỹ của TQ. Đó là sự “ăn bám” vào Mỹ của các nước Đồng minh Tây phương. Đó là các gánh nặng chiến tranh ở các quốc gia Trung và Cân Đông… Khi lên làm tổng thống, đến nay Trump đã “xóa” hết tất cả.

Bởi vì, nếu nhìn quá trình “đi xuống” về kinh tế của Mỹ (GDP từ gần 50% thế giới năm 1950 bây giờ chỉ còn khoảng 15%), TQ đã lợi dụng sự trợ giúp kinh tài cũng như về khoa học của Mỹ và Tây phương để “phát triển”. Vấn đề là từ khi Tập Cận Bình lên lãnh đạo TQ, sự phát triển của TQ không hòa bình mà có chiều hướng dùng quốc phòng để đe dọa và “bành trướng”…

Các vị trí trọng yếu ở LHQ hay ở các định chế quốc tế như WTO lần lượt bị TQ và Nga khuynh đảo. Mỹ chi còn là một “bóng mờ”.

Đặt đúng vấn đề. Chuyện này ai cũng thấy và người ta đã báo động từ nhiều năm nay. Trớ trêu là Trump chỉ xóa bỏ mà không có một mô hình, một kiểu mẫu nào để thay thế.

Hệ thống cũ cần phải thay đổi, từ quốc nội cho tới quốc tế. Vấn đề là dù “dở” nhưng Mỹ vẫn “có” một hệ thống vận hành.

Thay vì “chinh phục” lại, tái phối trí lại, xây dựng lại. Trump đơn thuần “đập bỏ” tất cả. Cái nào không đập được, Trump “rút” nước Mỹ ra đứng ngoài.

Rõ ràng nước Mỹ đang trong tình trạng “hụt cẳng”.

Điều làm cho người ta ngạc nhiên là đảng Cộng hòa không có một “plan” nào đưa ra để giúp Trump xây dựng lại cái vừa bị đập phá. Điều này khó tin. Làm gì đảng Cộng hòa không có “plan”? Chắc là Trump không sử dụng đó thôi.

Còn nói về cá nhân (điều này tôi rất ít khi nói. Hai vị Văn-Nhã nói ra thì tôi mới nói). Nếu lấy các giá trị luân lý và đạo đức của đảng Cộng hòa làm thước đo, bản thân Trump là một người “vô đạo đức”. Trump là một tay ăn chơi “playboy”, làm giàu bằng những mánh lới hơn là do khả năng. Gia đình Trump không phải là một gia đình “gương mẫu” để các gia đình người Việt noi theo. Phương cách làm giàu của Trump cũng không phải là phương cách để một người trọng luật bắt chước.

Tức là Trump không hề ảnh hưởng một giá trị nào của đảng Cộng hòa. Trump là một kẻ “đội lốt” Cộng hòa mà thôi.

Điều làm người ta kinh hoàng là biết bao nhiêu tài liệu, sách báo, bằng chứng… nói về con người Trump, người Việt vẫn không nghe. Điển hình hai vị Văn-Nhã. Hai vị đã lấy những điều cao đẹp của đảng Cộng hòa “phủ” lên cá nhân Trump. Điều này hiển nhiên là không phải là hành vi của một ủng hộ viên (hay đảng viên) thấm nhuần các giá trị đạo đức nền tảng của đảng Cộng hòa.