Chính trường Mỹ trong những ngày cận kề bầu cử

22/09/2020

BTV Tiếng Dân

Chỉ hơn ba ngày sau khi thẩm phán Ruth Bader Ginsburg của Tối cao Pháp viện Mỹ qua đời, ông Trump gặp ứng cử viên cho ghế thẩm phán tòa án tối cao tại Nhà Trắng, báo Tuổi Trẻ đưa tin. Tổng thống Donald Trump đã gặp bà Amy Coney Barrett, thẩm phán tòa phúc thẩm của bang Chicago tại Tòa Bạch Ốc hôm 21/9. 

Theo hãng tin Bloomberg, Trump tiết lộ rằng ông ta vẫn đang cân nhắc khoảng 5 ứng cử viên cho vị trí thay thế bà Ginsburg, nhưng “có vẻ gần như chắc chắn ông sẽ đề cử nữ thẩm phán 48 tuổi Amy Coney Barrett vào chiếc ghế này”.

Bà Amy Coney Barrett, ứng viên ghế thẩm phán của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ. Ảnh: Reuters/TT

Bà Barrett cũng chính là người được ông Trump bổ nhiệm làm thẩm phán tòa phúc thẩm liên bang khu vực số 7 ở New Orleans, bang Louisiana, hồi năm 2017, bà không có kinh nghiệm chủ tọa trong phòng xử án. Năm nay 48 tuổi, thẩm phán Barrett có 7 người con, trong đó có một con bị bệnh down. Là một thẩm phán rất bảo thủ, bà ủng hộ quyền sử dụng súng, chống di dân và phá thai, cũng như chống Obamacare.

Vụ ông Trump tìm cách đề cử thẩm phán mới cho Tối cao Pháp viện Mỹ trong khi chỉ còn hơn một tháng tới ngày bầu cử 3/11 đã khiến dư luận Mỹ xôn xao. Hôm qua, Luật Khoa có bài của LS Lê Nguyễn Duy Hậu: Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ 8 thẩm phán? Không sao cả.

Bài viết nhắc lại, sự việc tương tự đã xảy ra vào năm 2016, “khi thẩm phán Antonin Scalia qua đời vào tháng Hai. Tổng thống Barack Obama khi đó đã cố gắng đề cử một thẩm phán rất trung dung là Merrick Garland, hòng thuyết phục Thượng viện do Đảng Cộng hòa nắm đa số lúc bấy giờ bỏ phiếu phê chuẩn”.

Lãnh đạo phe đa số của Thượng viện lúc đó là Mitch McConnell đã tuyên bố, Thượng viện sẽ không phê chuẩn một thẩm phán trong năm bầu cử, vì làm như vậy sẽ mang tính đảng phái, không công bằng, và “người dân Mỹ nên có tiếng nói trong việc bổ nhiệm”. Bây giờ, cũng chính Mitch McConnell và những người trong đảng Cộng Hòa đang làm ngược lại tuyên bố của họ hơn 4 năm trước, cho thấy họ lộ rõ bản chất hai mặt.

Giới quan sát cho nhận định, các Thượng nghị sĩ sau đây có tiếng nói quyết định trong việc bổ nhiệm thẩm phán mới ở Tối cao Pháp viện: Lisa Murkowski (R-Alaska), Susan Collins (R-Maine), Mitt Romney (R-Utah) và Chuck Grassley (R-Iowa). Hiện tại, hai Thượng nghị sĩ Murkowski và Collins đã tuyên bố chống lạivụ bỏ phiếu trước kỳ bầu cử.

Còn Thượng nghị sĩ Mitt Romney cho biết, ông sẽ bỏ phiếu thuận. Thượng nghị sĩ Chuck Grassley, mặc dù trước đó từng tuyên bố, ghế thẩm phán Tối cao Pháp viện nên để để trống cho tới sau cuộc bầu cử, nhưng bây giờ ông ta đã đổi ý, tuyên bố sẽ bỏ phiếu thuận. Nếu bốn Thượng nghị sĩ này không đổi ý, đảng Cộng hòa đã có 51 phiếu, vừa đủ để chuẩn thuận thẩm phán mới vào Tối cao Pháp viện trước ngày bầu cử.

Người dân Mỹ đặt hoa, nến và các bảng hiệu tại đài tưởng niệm tạm thời bên ngoài Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, bày tỏ lòng kính trọng đối với Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg, qua đời hôm 18/9/2020. Nguồn: AFP

Nếu điều đó xảy ra, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ sẽ có 6 thẩm phán Cộng hòa, 3 thẩm phán đảng Dân chủ. Các phán quyết của Tối cao Pháp viện sẽ khó có thể giữ sự độc lập với sự mất cân bằng như thế. Điều này nguy hiểm cho nền dân chủ Mỹ; khi các phán quyết của Tối cao Pháp viện mang tính đảng phái, nước Mỹ sẽ không còn tam quyền phân lập.

Ngoài ra, thẩm phán không phải như các chức vụ dân cử khác được dân bầu lên, một khi thẩm phán được bổ nhiệm, họ sẽ ở vị trí đó suốt đời. Phải mất hàng chục năm để Tối cao Pháp viện có thể trở lại bình thường với 5 Cộng hòa, 4 Dân chủ; hoặc 5 Dân chủ, 4 Cộng hòa.

Show truyền hình Late Night with Seth Meyers có clip: Trump bông đùa về danh sách ứng cử viên cho Tối cao Pháp viện.

Tin mới nhưng không mới về Tổng thống “MAGA”: Sát ngày bầu cử Mỹ, Trump bị cáo buộc gian lận thuế, theo báo Dân Việt. Công tố viên Cyrus Vance Jr. từ văn phòng công tố Manhattan đã đề xuất mở cuộc điều tra thuế hình sự với Trump và tập đoàn Trump Organization. Ông này đề nghị được tiếp cận hồ sơ thuế của Trump sau khi làm việc trên các bản khai thuế mà Trump Organization đệ trình suốt 8 năm qua. “Ông Vance đã theo đuổi những cáo buộc này từ tháng 8/2019”.

_____

Mời đọc thêm: Di nguyện của bà Ginsburg và 4 lá phiếu (TT). – Những chiến thuật Dân chủ có thể sử dụng trong cuộc chiến Tối cao Pháp viện (Cali Today). – Gặp ứng cử viên thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ, ông Trump sẽ sớm đề cử người thay thế bà Ginsburg (TG&VN). – Các thượng nghị sĩ Cộng Hòa bị cáo buộc ‘Đạo đức giả’ (Cali Today). – Sự ra đi của người phụ nữ này khiến chứng khoán Mỹ kéo dài chuỗi ngày bán tháo (CafeF). – Bầu cử tổng thống: Nước Mỹ trên thùng thuốc súng (RFI).

– Biện lý Manhattan thông báo có căn cớ điều tra Trump trốn thuế  — Donald Trump tự cho mình điểm ‘A +’ vì khả năng xử lý coronavirus (Cali Today). – Trung Quốc hành động bất ngờ, Donald Trump vào giai đoạn cam go (VNN). – Bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra thế nào? (VNE). – Trump nói tất cả người Mỹ sẽ tiêm vắc-xin coronavirus vào tháng 4, trái ngược với CDC (Cali Today). – Chất độc chết người suýt đến tay Tổng thống Donald Trump trước thềm bầu cử (LĐ).