Ý kiến ngắn gọn của tôi về kiện hay không kiện, biểu tình hay không biểu tình vụ Tư Chính

01/08/2019

Trương Nhân Tuấn

1-8-2019

VN đã phạm “sai lầm chiến lược” vì đã không đứng chung với Phi để kiện TQ ra Tòa Trọng tài quốc tế (PCA) tháng giêng 2013. Sai lầm vì VN (và các học giả thế giới) không ai dự trù được dân Phi lại bầu lên một ông tổng thống tầm Duterte.

Phán quyết của Tòa PCA 11-7-2016 nếu được áp dụng thì tất cả những yêu sách của TQ ở Trường Sa, như về chủ quyền, về “vùng nước chung quanh” hay về “vùng nước lịch sử” đều bị hóa giải. TQ không còn lý do nào để quấy nhiễu bãi Tư chính như đã thấy hiện nay.

Ông Duterte đã dẹp phán quyết 11 tháng 7 năm 2016 qua một bên để được hưởng những lợi ích kinh tế từ TQ. Ông Duterte cũng từng tuyên bố (thẳng thừng) Phi không dại gì áp dụng phán quyết của Tòa PCA để VN (và Mã lai) có lợi.

Bây giờ TQ lại quấy nhiễu bãi Tư Chính thuộc vùng EEZ của VN. Lần này có thể kéo dài. TQ muốn làm tiếng vang để kỹ niệm 70 năm ngày lập nước vào đầu tháng 10 sắp tới.

Các việc như đi kiện, kết giao quốc phòng với Mỹ… là những việc “lâu dài”. Vụ Phi kiện TQ tại Tòa PCA được cho là xử “khẩn cấp”, cũng mất 3 năm 6 tháng. Phi nộp đơn tháng giêng 2013. Tòa ra phán quyết tháng bẩy 2016.

VN có nhiều chọn lựa: hoặc vận động ngoại giao sao cho Duterte yêu sách TQ tuân thủ phán quyết. Hoặc chờ Duterte hết nhiệm kỳ (2022).

Hoặc VN đi kiện tòa CPA với nội dung tương tự như Phi.

Ý kiến của tôi, thượng sách là vận động ngoại giao sao cho Duterte yêu sách TQ tuân thủ phán quyết của Tòa PCA 2016. Phát ngôn nhân bộ NG VN hôm trước lên tiếng yêu cầu các nước trên thế giới ủng hộ vụ Tư Chính, điều này đã được Mỹ đáp ứng. Ta có thể hy vọng rằng VN sẽ tiếp tục có chính sách vận động ngoại giao hữu hiệu ở Châu Âu.

Trung sách VN cùng với Mã lai kiện TQ.

Hạ sách chờ Duterte hết nhiệm kỳ.

Về vấn đề biểu tình hay không ?

Trong đời tôi chưa bao giờ lên tiếng hô hào ai đó làm bất cứ chuyện gì mà cá nhân mình đứng ngoài. Đấu tranh vì một lý tưởng là hành vi tự nguyện, không ai xúi giục ai cả (ngay cả việc ký kiến nghị).

Tôi đắn đo nhiều ngày qua về ý định về VN xin phép biểu tình chống lại những hành vi bành trướng ngang ngược của TQ ở biển Đông. Nhà nước VN luôn vịn vào lý do chưa có luật biểu tình để cấm đoán.

Nhưng việc thể hiện lòng yêu nước có cần phải xin phép hay không ? Theo tôi là không! Lòng yêu nước là tình cảm tự có, và tình cảm này bộc phát “theo cái cách của nó”. Không ai có thể cấm cản hay ban phát hết cả.

Lòng yêu nước cao hơn hay lòng hận thù chế độ cao hơn ? Mỗi người có câu trả lời cho riêng mình. Cá nhân tôi luôn có quan điểm là những gì liên quan đến chủ quyền lãnh thổ là thiêng liêng. Không ai có thể lợi dụng việc này để củng cố một mục tiêu chính trị.

Nếu mình thấy mình có trách nhiệm với thế hệ tương lai thì mình phải có hành động thể hiện. TQ quấy nhiễu ở bãi Tư chính, họ có ý đồ xâm chiếm lãnh thổ VN ở TS. Người dân nào cũng có trách nhiệm.